Sağlık Turizmi Nasıl Yapılır? Sağlık Turizmi Teşvikleri

Sağlık turizmi, son yıllarda tüm dünyada popülerliği artmış bir tıbbi hizmet çeşididir. Ülkemiz de bu konuda çok önemli bir konumda yer almaktadır. Ülkemizdeki doktorlar, klinikler, hastaneler ve bu sektörde faaliyet gösteren acentalar verdikleri hizmetle kaliteyi oldukça artırmışlardır. Peki, sağlık turizmi nedir ve nasıl yapılır? Tüm detayları yazımızda bulabilirsiniz.

Sağlık Turizmi Nedir?

Sağlık ile turizm kavramları başta birbiri ile alakalı olmayan kavramlar gibi görünebilir. Ancak sağlık turizmi nedir sorusuna yanıt verdiğimiz zaman, aslında bu iki kavramın düşündüğünüz kadar ilgisiz olmadığını söylemek isteriz. Buna göre, tedavi olmak ve sağlığı geliştirmek amacıyla yaşanılan ülke dışında başka bir ülkeye yapılan ziyaretlere sağlık turizmi denilmektedir.

Seyahat özgürlüğünün ve imkanların teknoloji ve altyapı olanakları ile genişlemiş olmasının bir sonucudur. Dünyanın farklı yerlerindeki insanların kendileri için uygun sağlık hizmeti alabilmesini mümkün kılmaktadır. Üstelik ülkemizin de sağlık turizmi açısından dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer aldığı bir gerçektir.

Hatta Türkiye, sağlık turizminin tüm çeşitlerinde hizmet verebilen başlıca ülkelerden biridir. Bu anlamda oldukça fazla ön plana çıkmaktadır. Aynı zamanda mevcut alanlardaki potansiyelini giderek daha fazla artırmaktadır. Peki kaç farklı şekilde sağlık turizm yapılabilir?

Sağlık Turizmi Çeşitleri

Sağlık turizmi, yılın 12 ayı boyunca turizm sektörünün hareket halinde olmasını sağlar. Ayrıca turizm sektörünün yanı sıra ulaşım sektörü, finans sektörü, inşaat sektörün, iletişim ve bilişim sektörü, seyahat sektörünü de yakından ilgilendirmektedir. Sağlık turizmi, sağlık kurumları ve aracı kurumların da avantaj elde etmesine katkıda bulunmaktadır.

Fakat bu alan da kendi içinde farklı başlıklar altında incelenmektedir. Örneğin termal kaynaklı tedavi gibi sağlığı geliştirmeye yönelik alternatif tamamlayıcı hizmetler bulunmaktadır. Estetik operasyon, kalp ameliyatı, organ nakli, kanser tedavisi gibi medikal hizmetler ile diyaliz, bağımlılıkla mücadele programı gibi rehabilitasyon hizmetlerini bu alanın başlığı altında ele alabiliriz.

Uluslararası sağlık turizmi dünyanın en hızlı gelişen ve büyüyen sektörlerinden biridir. Bu nedenle söz konusu başlıkların da ilerleyen zamanlarda çeşitleneceğini öngörmek mümkün. Ancak şimdilik dilerseniz sağlık turizmi çatısı altında sıralanan ve en çok tercih edilen 3 başlığa bakalım:

Medikal Turizm

Adından da anlaşılacağı üzere tedavi veya cerrahi amaçla gerçekleştirilen ülkeler arası seyahatlerdir. Sağlık turizmi nişlerinden olan medikal turizm şu tedavileri kapsamaktadır: Göz ve diş tedavileri, estetik cerrahi, tüp bebek ve diğer infertilite uygulamaları, transplantasyon ve kardiyovasküler cerrahi, radyoterapi gibi ileri seviye tedaviler.

Buradan da anlaşılacağı üzere sağlık kuruluşlarında verilen bu tür hizmetlerin alanında uzman sağlık personeli ve doktorlar tarafından üstlenilmesi zorunludur. Ülkemiz tıp alanında sahip olduğu konumundan dolayı medikal turizmde dünyanın en çok tercih edilen ülkelerindendir.

Geriatri ve Engelli Turizmi

Yaşlılık dönemindeki sağlık sorunlarının tedavisi için gerçekleştirilen seyahatlerdir. Buna göre ilerleyen yaşla birlikte görülen ve geriye dönüşü olmayan yapısal ve işlevsel hücre, doku, molekül, organ ve sistem değişikliklerinin tedavisi için yine geriatri ve engelli turizmi gerçekleştirilebilmektedir.

Yaşı oldukça ileri olan ve bedensel bir engeli bulunan kişilerin tercih ettiği bu sağlık turizmi sınıfında şu uygulamalar yer almaktadır: Gezi turları, meşguliyet terapileri, yaşlı bakımı hizmetleri, klinik otelde rehabilitasyon hizmetleri, engelliler için özel bakım ve gezi turları.

Ülkemizin de birçok noktasında geriatri alanında hizmet veren çok sayıda tesis yer almaktadır.

Termal Turizm

Termal su adı verilen doğal ve sıcak su kaynaklarından faydalanmak üzere gerçekleştirilen turizm faaliyetleridir. İlk çağlardan bu yana beden ve ruh sağlığı üzerindeki faydaları bilinen termal sular, termal turizmin en önemli ayaklarından birini oluşturmaktadır.

Kaplıca tedavileri, talossoterapiler, hidroterapi, içme kürleri, peloidoterapi, balneoterapi ve klimaterapi tedavilerinin hepsi sağlığı geliştirmeye yönelik destekleyici uygulamalardan biridir. Bunların tümü termal turizm kapsamına girmektedir. Ancak tabii ki bu tür uygulamalar için tercih edilecek yerlerin alanında uzman olması çok önemlidir. Bununla birlikte bu kurumların birtakım sertifikasyonlara sahip olması gerekmektedir.

Kaplıcalar, spa merkezleri ve termal oteller bu anlamda hizmet veren tesislere iyi birer örnektir. Sağlık Bakanlığı’nın sağlık turizmi başlığı altında ele aldığı termal turizm, tedaviyi destekleme özelliğinin yanı sıra oldukça dinlendirici ve eğlenceli bir turizm türüdür. Bu nedenle oldukça büyük ölçüde ilgi görmektedir.

Sağlık Turizmi Nasıl Yapılır?

Ülkemizde sağlık turizmi yapabilmek için gerekli olan bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Aracı kuruluşlar için ilk kriter A grubu seyahat acentesi belgesine sahip olmaktır. Ana faaliyet konusunun sağlık turizmi olması gerekiyor.
• Ardından ana akit yalnızca ‘Sağlık Turizmi’ üzerine, Bakanlıktan yetki belgesi almak gerekir.
• 2 yabancı dilde müşteri hizmetleri alt yapısına sahip olma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu 7/24 hizmet verebilecek alt yapıya sahip olmak anlamına gelir.
• Uluslararası yetki belgesine sahip en az 3 sağlık tesisi ile protokol imzaladığınızı belgeleme zorunluluğunuz bulunmaktadır.
• En az 3 yabancı dili destekleyen bir yazılım/web sitesine sahip olmak gereklidir.
• Sağlık turisti olarak adı geçen hastaya, tüm seyahatini kapsayacak şekilde seyahat sigortası yaptırmak,
• Sağlık turisti olarak adı geçen hastaya, almak istediği sağlık hizmetini sunabilecek sağlık tesisleri hakkında ayrıntılı bilgi vermek,
• Hasta ve beraberinde gelenlere sunacağı hizmetler hakkında ayrıntılı bilgi vererek, bilgilendirilmiş olmak (elektronik).

Bu kriterleri karşıladığınız taktirde bu işi yapmaya hak kazanmışsınız demektir. Bunun için Sağlık Bakanlığından yetkinlik belgesi almanız gerekmektedir. Yetkinlik belgesini nasıl alacağınız ve gerekli şartlar hakkında detaylı bilgi almak için ”Sağlık Turizmi Yetki Belgesi Nasıl Alınır?” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Sağlık Turizmi Teşvikleri

Sağlıkta turizm, döviz kazandıran ticari faaliyet kategorisinde yer almaktadır. Bu nedenle devlet tarafından birçok teşvik ile desteklenmektedir.

2022 yılında bu sektör için verilen devlet teşvikleri şunlardır;

• Danışmanlık hizmeti teşvikleri
• Tanıtım faaliyeti, reklam ve pazarlama teşvikleri
• Türkiye’de bu sektörde eğitim ve tanıtımı amaçlı teşvikler
• Yurt dışı ve yurt içi marka tescili teşvikleri
• Türkiye dışındaki birim ve şubelere kira teşvikleri
• Turizm acenteleri için komisyon teşvikleri
• Tercüme ve tercüman teşvikleri
• Belgelendirmelere yönelik teşvikler
• Sağlık turistinin Türkiye’ye nakli için yol teşvikleri

Bu alanda devlet teşvikleri kapsamında, yıllık 400.000 dolar üst limit vardır. Bununla birlikte 4 yıl boyunca toplam 1.6 milyon dolarlık Google Ads, Facebook, Instagram reklamları; Influencer Marketing gibi reklam faaliyeti maliyetleri; ve yıllık 100.000 dolar üst limit ile acentelere ödenen komisyonların %50’si devlet tarafından karşılanmaktadır.

Diğer teşvik türlerini ve verilen teşvik miktarlarını, ”Sağlık turizminde mevzuat ve teşvikler” başlıklı Sağlık Bakanlığı’na ait dokümantasyondan inceleyebilirsiniz.